Słoń z Gdańska – o satelitowym agregacie pompowym
Zespół pod kierunkiem doktora Pawła Śliwińskiego z Wydziału Mechanicznego Politechniki Gdańskiej opracował satelitowy agregat pompowy. Wynalazek roboczo nazwany „Słoniem” jest urządzeniem nowatorskim, nieznanym w świecie. Ma jednak bardzo szerokie spektrum zastosowań.

Satelitowy agregat pompowy jest urządzeniem opracowanym od podstaw w Zakładzie Hydrauliki i Pneumatyki Wydziału Mechanicznego Politechniki Gdańskiej. Jego zadaniem jest pompowanie różnych cieczy tj. oleje hydrauliczne, oleje roślinne, niepalne ciecze hydrauliczne w tym woda. Jest to urządzenie nowatorskie, nieznane w kraju i za granicą.
Agregat znamienny jest tym, że:
- specjalnej konstrukcji pompa (tzw. pompa satelitowa) jest umieszczona wewnątrz silnika elektrycznego;
- ewentualny przeciek w agregacie nie dostaje się do wirnika i stojana silnika elektrycznego, co eliminuje zwarcia w obwodzie elektrycznym (zwłaszcza podczas pompowania cieczy przewodzących prąd) i zapewnia bezpieczeństwo pracy;
- wizualnie agregat wygląda jak silnik elektryczny. Czyli jest małogabarytowy, lekki (masa agregatu nie większa od masy silnika elektrycznego) i nie posiada sprzęgła i innych wirujących elementów zewnętrznych. Podnosi to bezpieczeństwo pracy agregatu i zdecydowanie ułatwia jego transport;
- bardzo łatwy i szybki montaż i demontaż pompy satelitowej w agregacie – bez demontażu silnika elektrycznego;
Agregat zbudowano w oparciu o następujące zgłoszenia patentowe:
- Śliwiński P., Patrosz P.: Satelitowy mechanizm roboczy hydraulicznej maszyny wyporowej nr P. 401821 z dnia 29.11.2012 r.;
- Śliwiński P., Patrosz P., Osiecki L.: Płynowa maszyna wyporowa z satelitowym mechanizmem roboczym o odwróconej kinematyce nr P.403060 z dnia 07.03.2013 r.
- Wyżej wymienieni autorzy są pracownikami Zakładu Hydrauliki i Pneumatyki Wydziału Mechanicznego Politechniki Gdańskiej.
Zęby o zarysie ewolwentowo-łukowym
Opracowano od podstaw innowacyjny satelitowy mechanizm roboczy, którego zęby mają zarys ewolwentowo-łukowy. W znanych rozwiązaniach mechanizmu satelitowego zarys zęba jest ewolwentowy. W prezentowanym opracowaniu zęby mają zarys ewolwentowy tylko w obszarze przyporu (w obszarze współpracy z innym zębem). Stopa zęba i wierzchołek jest zbudowana z łuków. Dzięki temu uniknięto podcięcia i wzmocniono ząb u podstawy.
W znanych rozwiązaniach pomp i silników satelitowych obwodnica jest nieruchoma natomiast obraca się wirnik. Prezentowana konstrukcja wyróżnia się tym, że odwrócono kinematykę mechanizmu satelitowego, tzn. unieruchomiono wirnik, natomiast wprawiono w ruch obrotowy obwodnicę (rys. 1). Opracowano od podstaw rozrząd dla ww. mechanizmu roboczego, znamienny tym, że liczba otworów dopływu/odpływu w płytach rozrządu jest równa liczbie garbów wirnika (rys. 2).
Cały materiał został opublikowany w numerze 1/2016 magazynu "Pompy Pompownie"